ЗМІНИТИ МОВУ
Każdy z nas obserwuje piękne zdjęcia szczęśliwie wyglądających, przeuroczych kobiet w ciąży czy też świeżo upieczonych mam oraz baśniowo spokojnie śpiących lub żywo uśmiechających się noworodków i niemowląt. I zapewne… posiadanie upragnionych dzieci napawa radością. Jednak stan taki zupełnie nie wyklucza obecności u kobiet innych, trudnych w przeżywaniu, emocji, które często pomijamy w tematach rozmów.
Pośród wzrastającego pod naszymi sercami „szczęścia”, jak i po doświadczeniu cudu narodzin naszego dziecka doświadczamy całej palety różnych odcieni emocji. Z jednej strony doświadczamy radości, nadziei i optymizmu, z drugiej możemy odczuwać niepokój, czasem smutek, frustracje, czy niepewność. Bycie w ciąży, czy bycie mamą nie wyklucza zmagania się z trudem codzienności. Nie wyklucza również pojawienia się stanów depresyjno-lękowych.
Stan ciąży, czas po porodzie i pierwszy rok macierzyństwa (niezależnie od liczby porodów czy posiadanych dzieci) to wyjątkowy czas w życiu kobiety i całego systemu rodzinnego. Wyjątkowość tego okresu polega na tym, że jak w żadnej innej sytuacji zmiany toczące się w tym okresie dotykają wielu sfer funkcjonowania, wymagają wielokierunkowej adaptacji w obszarach życia: osobistego, rodzinnego, zawodowego i społecznego. Adaptacja do zmian wymaga przewartościowania i przeformułowania swoich ról oraz przystosowania się do nowego modelu funkcjonowania. Mówimy tu o zmianach na poziomie biologicznym związanym z układem hormonalnym, zmianami wyglądu, doświadczeniem fizycznych zmian, jak również zmianach toczących się poza organizmem kobiety w systemach i obszarach dotychczasowego jej funkcjonowania. Każda zmiana i potrzeba przystosowania się do niej wiąże się bowiem ze stresem dla organizmu, a ten z kolei może przyczynić się do rozwoju zaburzeń nastroju, czego głównymi komponentami będzie lęk i smutek.
Jeśli przyjmiemy, że około 20% kobiet doświadcza depresji okołoporodowej, możemy uznać, że dotyczy ona całkiem sporej grupy kobiet, które wymagają pomocy i wsparcia specjalisty z zakresu zdrowia psychicznego. Jeśli zatem zauważasz zmiany swojego nastroju w ciągu ostatnich dni czy tygodni czy większą drażliwość, doświadczasz niepokoju, smutku, płaczliwości, czy trudności ze snem, skorzystaj z badania Edynburską Skalą Depresji. Jeśli uzyskasz wynik wskazujący na ryzyko rozwoju lub obecność cech sugerujących depresję okołoporodową skontaktuj się z nami lub poczekaj na kontakt ze strony naszego specjalisty.
Medycy w Sercu Gdyni Specjalistyczne Centrum Medyczne
81-386 Gdynia, ul. Józefa Bema 5/2 (wyznacz trasę)
tel. 666 29 29 28
rejestracja@wsercugdyni.pl
Poniżej zamieszczono listę przykładowych czynników ryzyka wystąpienia u kobiety depresji okołoporodowej:
- Zmiany hormonalne zachodzące w ciąży i w okresie okołoporodowym
- Cukrzyca i nadciśnienie tętnicze ciążowe
- Choroby przewlekłe np. cukrzyca, zaburzenia funkcji tarczycy, nadciśnienie tętnicze
- Choroby wirusowe, w szczególności przenoszone drogą płciową z uwagi na ich intymny charakter np. zakażenie wirusem HSV, HPV, HIV i innymi
- Występowanie wcześniej zaburzeń depresyjnych i/lub lękowych
- Używki
- Wiek poniżej 25 r.ż. lub powyżej 40 r.ż.
- Ciąża w wieku nastoletnim lub nieplanowana, z uwagi na ryzyko nieakceptacji społecznej czy zaburzenia planów życiowych
- Brak lub słabe wsparcie ze strony bliskich lub innych osób
- Samotność, samodzielne macierzyństwo, konflikty w relacjach partnerskich/małżeńskich i rodzinnych
- Trudności finansowe wynikające np. z problemów z zatrudnieniem
- Traumatyczne, negatywne doświadczenia z poprzednimi porodami
- Ciąża niechciana, niezależnie od przyczyny
- Występowanie przemocy fizycznej, psychicznej, finansowej oraz seksualnej w historii życia
- Występowanie cech osobowości anankastycznej, perfekcjonistycznej, lub zaburzeń lękowych (napady paniki, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, lęk uogólniony)
- Urodzenie lub/i spodziewanie się dziecka z obecnością wad wrodzonych
- Doświadczenie poronień, narodzin martwych dzieci, przerwania ciąży niezależnie od przyczyny
- Problemy zdrowotne z noworodkiem skutkujące np. częstym płaczem dziecka, trudnościami z karmieniem/laktacją, trudności z pielęgnacją dziecka
Gdy zaobserwowałaś u siebie któryś z powyższych czynników ryzyka rozwoju depresji lub Twoje samopoczucie pogorszyło się w ostatnim czasie, rozważ wypełnienie kwestionariusza oceny ryzyka występowania u Ciebie depresji okołoporodowej znajdującego się na naszej stronie pod adresem /ESDP-PL.pdf lub pod linkiem https://ankieta.wsercugdyni.pl/, który może być pomocny w ocenie nasilenia cech depresji okołoporodowej lub po prostu okołoporodowych zaburzeń nastroju. Zapraszamy też do zapoznania się z materiałami dostępnymi w zakładce „samouczek” – wybrane metody samopomocy lub na naszej stronie na Fb.
Możesz zmagać się z trudnościami w regulowaniu swoich emocji, jeśli:
- czujesz obniżony, depresyjny nastrój lub wzmożony smutek
- często się zamartwiasz, odczuwasz lęk i niepokój
- doświadczasz trudności z zasypianiem
- doskwiera Tobie poczucie osamotnienia
- czujesz się niekompetentna w roli matki
- obawiasz się, że możesz zrobić krzywdę sobie lub dziecku.
Gdy utożsamiasz się z którąś z powyższych trudności, niezwłocznie skontaktuj się z naszymi specjalistami, którzy pokierują dalej procesem pomocy. Wypełnij też kwestionariusz oceny ryzyka depresji, co może przyspieszyć proces diagnozy i włączenia do projektu „W Sercu Gdyni Serce Mamy”.
JAK POMAGAMY
W ramach projektu „W Sercu Gdyni Serce Mamy”, finansowanego ze środków budżetu Miasta Gdyni oraz międzynarodowej organizacji UNICEF (United Nations International Children’s Emergency Fund) oraz we współpracy z Gdyńskim Centrum Zdrowia, mamy możliwość przeprowadzenia 3 bezpłatnych konsultacji z psychologiem dla każdej gdynianki będącej w ciąży lub do 12 miesięcy od porodu w przypadku, gdy występuje u niej podwyższone ryzyko depresji okołoporodowej ocenionej m.in. na podstawie zamieszczonego na naszej stronie kwestionariusza.
Program konsultacji opiera się na założeniach oddziaływań terapeutycznych w nurcie poznawczo-behawioralnym i zawiera w sobie 6 modułów wsparcia. Dzięki wydłużonym sesjom terapeutycznym każda zakwalifikowana osoba otrzyma wsparcie o udokumentowanej naukowo skuteczności w obszarze depresji okołoporodowej.
Projekt „W Sercu Gdyni Serce Mamy” jest jednocześnie projektem naukowym, który pozwoli na weryfikację skuteczności oddziaływań w populacji gdynianek.
Jak skorzystać z programu W Sercu Gdyni – Serce Mamy
Informacja dla Kobiet w ciąży i po porodzie
Istnieje kilka możliwości zgłoszenia się do projektu „W Sercu Gdyni Serce Mamy”, z których każda wymaga udziału w przesiewowej ocenie ryzyka depresji w oparciu o Edynburską Skalę Depresji Poporodowej:
- Możesz samodzielnie zadzwonić do naszej placówki i umówić się na wypełnienie kwestionariusza bezpośrednio w naszej placówce.
- Możesz zostać poproszona przez współpracującą z nami położną, lekarza rodzinnego czy pediatrę, pielęgniarkę czy pielęgniarkę środowiskową, lekarza ginekologa lub fizjoterapeutę o wypełnienie takiego kwestionariusza. Jeśli spełnisz kryteria udziału w projekcie „W Sercu Gdyni Serce Mamy” specjalista poinformuje Ciebie o tym lub skontaktuje się z Tobą nasz zespół najpóźniej w ciągu tygodnia od wypełnienia/dostarczenia nam kwestionariusza.
- Możesz wejść na naszą stronę internetową i samodzielnie wypełnić kwestionariusz przesiewowej oceny ryzyka depresji okołoporodowej, następnie skontaktować się z nami osobiście lub poczekać na kontakt ze strony naszego specjalisty.
- Możesz również spotkać nas przy okazji eventów, spacerujących w Centrum Miasta, w sklepach o tematyce dziecięcej na terenie Gdyni, i tam możesz skorzystać z przesiewowego badania lub zostaniesz poproszona o udział w takim przesiewowym badaniu.
Jeśli spełnisz kryteria: jesteś mieszkanką Gdyni, jesteś w ciąży lub do 12 m-cy po porodzie, spełnisz kryteria ryzyka depresji okołoporodowej mierzoną w oparciu o Edynburską Skalę Depresji, wówczas będziesz mogła skorzystać z programu profilaktycznych i wspierających konsultacji psychologicznych w wymiarze trzech wizyt.
Kryteria wykluczenia z udziału w projekcie to: rozpoznana depresja przed dołączeniem do programu W Sercu Gdyni – Serce Mamy, pozostawanie pod opieką psychiatry przed dołączeniem do projektu, brak adresu zamieszkania lub zameldowania na terenie Gdyni.
